Burenruzies door verduurzaming: vergunningen zijn niet altijd het einde van de discussie

vergunning installaties

Vandaag besteedt het Algemeen Dagblad aandacht aan een steeds relevanter thema in de verduurzaming van woningen: burenruzies als gevolg van duurzame installaties zoals warmtepompen en airco’s. Dit artikel vormt de aanleiding om dieper in te gaan op de juridische aspecten van dit probleem, met name op het spanningsveld tussen vergunningen en het burenrecht. Hoewel verduurzaming van groot belang is voor het milieu, blijkt uit de praktijk dat dit soms leidt tot conflicten tussen buren. Zelfs als een vergunning is verleend, blijven spanningen bestaan. Hoe kan dat?

Het spanningsveld tussen vergunningen en burenrecht

Veel eigenaren gaan ervanuit dat er met het verkrijgen van een vergunning geen belemmeringen meer zijn en dat ze hun gang kunnen gaan. Dat is een misverstand. Vergunningen geven bijvoorbeeld toestemming om een installatie te plaatsen binnen de kaders van de wet- en regelgeving, maar ontheffen de eigenaar niet van de verplichtingen die het burenrecht stelt. Dat burenrecht is een onderdeel waar niet aan wordt getoetst bij de aanvraag van een vergunning.

Het burenrecht, vastgelegd in Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek, richt zich op de rechten en plichten van naburige eigenaars. Het stelt dat buren elkaar niet onrechtmatig mogen hinderen, bijvoorbeeld door overmatige geluidsoverlast, trillingen of visuele hinder. Zelfs als een installatie aan de bestuursrechtelijke eisen voldoet, kan deze alsnog in strijd zijn met het burenrecht wanneer de overlast onredelijk wordt bevonden.

Wanneer ontstaat er strijd?

Een aantal veelvoorkomende situaties waarin burenrechtelijke problemen ontstaan bij duurzame installaties:

  • Geluidsoverlast: Een warmtepomp die volgens de eigen specificaties binnen de normen valt en geplaatst mag worden, kan ondanks dat toch hinderlijk zijn voor buren, bijvoorbeeld door de locatie van de installatie.
  • Trillingen: Apparaten die trillingen veroorzaken, kunnen overlast geven die lastig direct meetbaar is, maar toch impact heeft op het woongenot van buren.
  • Visuele hinder: Vooral in dichtbebouwde wijken kunnen grote of opvallende installaties uitzicht of lichtinval beperken. Daarbij moet wel direct worden opgemerkt dat er over het algemeen geen recht op een bepaald uitzicht bestaat, maar dat neemt niet weg dat sommige situaties op basis van het burenrecht toch onrechtmatig worden geacht.

Het burenrecht vraagt om een balans tussen het recht op gebruik van de eigen grond en de plicht om buren niet onnodig te hinderen. Dit betekent dat zelfs een rechtmatig geplaatste installatie verwijderd of aangepast kan moeten worden als deze disproportionele hinder veroorzaakt.

Wat betekent dit voor eigenaren van duurzame installaties?

Eigenaren van warmtepompen, airco’s of andere installaties doen er goed aan om niet alleen naar vergunningen te kijken, maar ook naar de mogelijke impact op hun buren. Praktische tips:

  1. Overweeg de locatie zorgvuldig: Kies een plek waar de kans op hinder minimaal is.
  2. Voer een geluidsmeting uit: Dit kan helpen om de risico’s van geluidsoverlast te minimaliseren.
  3. Ga in gesprek met buren: Informeer en overleg met buren voordat u een installatie plaatst. Dit voorkomt verrassingen en frustraties.
  4. Juridisch advies: Raadpleeg een jurist om mogelijke risico’s te inventariseren, zeker als buren al zorgen uiten.

Hoe het burenrecht helpt bij geschillen

Als een conflict ontstaat, biedt het burenrecht een juridisch kader om oplossingen te vinden, maar is beperkter qua mogelijkheden dan bijvoorbeeld een mediation traject of buurtbemiddelingstraject. In zo’n traject kunnen partijen namelijk zelf afspraken maken onder begeleiding van een professional.  Als dat niet lukt, kan de rechter worden ingeschakeld om te beoordelen of er sprake is van onrechtmatige hinder. Hierbij kijkt de rechter naar de ernst, duur en aard van de overlast, maar ook naar de redelijkheid van alternatieven voor de eigenaar.

Vergunningen zijn geen vrijbrief

Het is belangrijk om te benadrukken dat een vergunning nooit een vrijbrief is om zonder rekening te houden met buren een installatie of bouwwerk te plaatsen. De rechten van buren blijven bestaan, ook als aan de formele eisen is voldaan. Dit onderstreept het belang van een zorgvuldige en evenwichtige aanpak bij verduurzamingsprojecten.

Heeft u te maken met een conflict rondom verduurzamingsmaatregelen of wilt u meer weten over uw rechten en plichten? Neem dan contact op met onze specialisten van de sectie burenrecht.

vergunning installaties

Linda van der Knaap
Vragen over dit artikel?
Neem contact op met Linda van der Knaap
Deel dit artikel

Terug naar overzicht