Een handtekening met gevolgen: de risico’s van een geneeskundige verklaring

Wat huisartsen moeten weten over het afgeven van verklaringen en hoe zij zichzelf kunnen beschermen tegen klachten

In het medisch tuchtrecht is recentelijk een zaak behandeld waarin een huisarts een geneeskundige verklaring afgaf over één van zijn patiënten, die verwikkeld was in een juridisch conflict met haar voormalige partner. Deze zaak benadrukt het belang voor huisartsen om zich bewust te zijn van de regels en risico's rondom het afgeven van dergelijke verklaringen.

Toepassing van de tweede tuchtnorm

Tussen klaagster en de huisarts heeft, ten aanzien van de klacht, geen behandelrelatie bestaan. Dat betekent dat de eerste tuchtnorm (artikel 47 lid 1 sub a Wet BIG) hier niet van toepassing is. Wel kan de klacht worden getoetst aan de tweede tuchtnorm (artikel 47 lid 1 sub b Wet BIG) omdat het bij die norm gaat om handelen of nalaten in strijd met hetgeen een behoorlijk beroepsbeoefenaar betaamt. Daarvoor is vereist dat het handelen zijn weerslag heeft op de individuele gezondheidszorg. Volgens vaste tuchtrechtspraak kan dit het geval zijn indien een derde wordt benadeeld door handelen van de beroepsbeoefenaar, zoals wanneer iemand nadelige gevolgen ondervindt van een geneeskundige verklaring van de beroepsbeoefenaar. Naar het oordeel van het tuchtcollege doet die situatie zich hier voor.

Beoordelingskader en richtlijnen

Het tuchtcollege neemt in haar oordeel de KNMG-richtlijn 'Omgaan met medische gegevens' mee. Uit deze richtlijn volgt dat het behandelend artsen wordt afgeraden om een geneeskundige verklaring af te geven. Onder geneeskundige verklaring wordt verstaan: een (schriftelijke) verklaring die door een arts is opgesteld, ten behoeve van een patiënt die onder behandeling van die arts staat of stond. Een geneeskundige verklaring bevat een op medische gegevens gebaseerd waardeoordeel over de patiënt en diens gezondheidstoestand.

De reden waarom het wordt afgeraden, is dat het bij een geneeskundige verklaring vaak gaat om een belang van de patiënt dat buiten de deskundigheid en verantwoordelijkheid van de arts ligt en een ander doel dan de behandeling of begeleiding dient. De arts is veelal niet op de hoogte van de medische criteria waaraan de instantie die de verklaring nodig heeft, toetst. Bovendien is de kans groot dat de vertrouwensrelatie tussen de behandelend arts en de patiënt in gevaar komt. Deze relatie dient vrij te blijven van belangenconflicten, die mogelijk kunnen spelen bij het al dan niet afgeven van een geneeskundige verklaring. Het geven van een waardeoordeel dat een ander doel dient dan behandeling of begeleiding, moet gebeuren door een onafhankelijke arts die deskundig is op het gebied van de vraagstelling, aldus de richtlijn.

Oordeel van het tuchtcollege

In deze specifieke zaak oordeelde het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Amsterdam dat de huisarts onterecht en onzorgvuldig een geneeskundige verklaring had afgegeven over zijn eigen patiënt. Het tuchtcollege achtte de klacht gegrond en legde de huisarts een waarschuwing op.

Conclusie

Deze uitspraak onderstreept het belang voor huisartsen en andere zorgverleners om terughoudend te zijn bij het afgeven van geneeskundige verklaringen over eigen patiënten. Het is essentieel om de KNMG-richtlijn te volgen en verklaringen, met hetzelfde doel als in deze zaak, over te laten aan onafhankelijke artsen. Dit voorkomt mogelijke belangenconflicten, beschermt de vertrouwensrelatie met de patiënt en minimaliseert het risico voor de arts op tuchtrechtelijke maatregelen.

Uitspraak - Overheid.nl | Tuchtrecht

Vragen?

Heeft u vragen over geneeskundige verklaringen of wilt u juridisch advies over tuchtrechtelijke kwesties? Neem gerust contact op met Marouschka den Ouden, advocaat medisch tuchtrecht. Zij staat klaar om u te adviseren en te ondersteunen bij juridische vraagstukken binnen de zorg.