Wanneer werkgevers en werknemers gebonden zijn aan een CAO dan heeft dat invloed op de contractsvrijheid. Hoe en in welke mate hangt meestal af van het karakter van de betreffende CAO. Er zijn verschillende soorten CAO, waaronder CAO’s met een 'standaard' karakter. Dat betekent dat werkgevers en werknemers zich kort gezegd strikt aan de CAO moeten houden en daarvan niet mogen afwijken. Niet in negatieve zin, maar ook niet in positieve zin. Wanneer afspraken worden gemaakt welke in strijd zijn met deze standaard CAO, dan kunnen partijen daar achteraf geen aanspraak op maken.
Minimum CAO
Daarnaast zijn er zogenoemde 'minimum' CAO’s. Het uitgangspunt daarbij is dat er afwijkende afspraken gemaakt mogen worden welke ten gunste komen van de werknemer. Afwijkingen in de negatieve zin zijn niet toegestaan.
Soms is in een CAO expliciet vermeld of het om een standaard of een minimum CAO gaat, maar meestal zwijgt de CAO daarover. Om in een dergelijk geval vast te kunnen stellen of bepaalde afspraken tussen werkgevers en werknemers toelaatbaar zijn (rechtsgeldig), moet de CAO of een specifieke bepaling daarin worden 'uitgelegd'. De bewoordingen in de CAO of de betreffende bepaling moeten dan beoordeeld worden in het licht van de gehele tekst van de CAO.
Soorten CAO en hun juridische gevolgen
Tot slot is het van belang om te weten met wat voor soorten CAO of specifieke bepaling daarin u te maken heeft, om vast te kunnen stellen of bijvoorbeeld afwijking van wettelijke bepalingen is toegestaan. In sommige situaties is het onder andere alleen bij CAO toegestaan om van wettelijke bepalingen af te wijken (driekwart dwingend recht). Denk daarbij aan de ketenregeling. Dat is een wettelijke regeling welke bepaalt hoeveel arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd gesloten mogen worden, alvorens een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd ontstaat. Van deze wettelijke regeling mag bij CAO (in beperkte mate) worden afgeweken.
Juridisch advies nodig over soorten CAO?
CAO’s bepalen in hoeverre u contractvrijheid heeft en van wettelijke regels mag afwijken. Onze arbeidsrechtadvocaten adviseren u helder en doeltreffend over de soorten CAO en de gevolgen daarvan voor uw situatie.
