Inzichten in het beëindigen van behandelovereenkomsten: Een zorgvuldige route
Casus
Op 3 december 2020 had klaagster een consult bij de tandarts. Na het consult werden verschillende vervolgafspraken gemaakt. Vervolgens onderging klaagster op 8 december 2020 een wortelkanaalbehandeling. Na de behandeling had de dochter van klaagster meerdere malen contact met de tandarts opgenomen vanwege aanhoudende pijn. Op 17 december 2020 kwam klaagster terug bij de tandarts, maar deze weigerde plaats in de behandelstoel te nemen. Ook mocht de tandarts niet in haar mond kijken. Tot slot zegde klaagster ook haar andere vervolgafspraken af.
Eén week later stuurde de tandarts een brief naar klaagster. In de brief vroeg de tandarts aan klaagster en haar dochter om naar een andere praktijk uit te kijken.
Klaagster verwijt de tandarts dat zij de behandelovereenkomst eenzijdig heeft beëindigd, zonder de daarvoor geldende zorgvuldigheidsnormen in acht te hebben genomen.
Beoordelingskader en KNMG-richtlijn ‘Niet-aangaan of beëindiging van de geneeskundige behandelingsovereenkomst’
Op grond van de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) kan een arts een behandelingsovereenkomst alleen eenzijdig beëindigen als daar gewichtige redenen voor zijn. In de richtlijn van de KNMG worden voorbeelden van gewichtige redenen besproken die uit de wet of de tuchtrechtspraak volgen. Er kan worden gedacht aan:
- De aard en/of omvang van de hulpvraag wijzigt wezenlijk en gaat de expertise of de mogelijkheden van de arts te buiten.
- De patiënt vertoont zeer onheus of agressief gedrag.
- De arts heeft een ernstig conflict met de patiënt en/of de patiënt wil niet meewerken aan de behandeling.
- De patiënt weigert voortdurend de rekening te betalen.
- De arts heeft een aanzienlijk belang bij het beëindigen van de behandelingsovereenkomst.
Op het moment dat er sprake is van een gewichtige reden en de arts wenst de behandelingsovereenkomst eenzijdig te beëindigen, is het van belang dat hij daarbij de nodige zorgvuldigheid betracht.
Uit de tuchtrechtspraak volgt dat het betrachten van de zorgvuldigheid minstens zo belangrijk wordt gevonden als de gewichtige reden om de behandelovereenkomst te beëindigen.
Het is daarom van belang dat de arts de volgende zorgvuldigheidseisen in acht neemt:
- De patiënt herhaaldelijk te waarschuwen en te onderzoeken of herstel van de relatie mogelijk is.
- De patiënt tijdig mondeling te informeren over zijn besluit en dit besluit schriftelijk te bevestigen.
- Een redelijke termijn aanhouden voordat hij de overeenkomst daadwerkelijk beëindigt.
- Noodzakelijke hulp blijven verlenen of laten verlenen totdat de patiënt een andere behandelaar heeft gevonden.
- Medewerking verlenen om na de beëindiging elders zorg te ontvangen.
Beoordeling van het Regionaal Tuchtcollege
In bovengenoemde casus oordeelde het tuchtcollege dat de tandarts onvoldoende onderzoek heeft gedaan of de relatie tussen haar en klaagster nog te herstellen was. De tandarts heeft bijvoorbeeld geen navraag bij klaagster gedaan waarom klaagster geen medewerking aan de behandeling van de tandarts wilde verlenen. Vervolgens is alleen nog telefonisch contact met klaagster geweest waarin klaagster de vervolgafspraken afzegde. Het tuchtcollege kan zich om deze reden goed indenken dat de brief van de tandarts voor klaagster ‘uit de lucht kwam vallen’.
Het tuchtcollege is van oordeel dat de tandarts bij de beëindiging van de behandelingsovereenkomst verwijtbaar onzorgvuldig heeft behandeld. Ook oordeelt het tuchtcollege dat de tandarts klaagster onvoldoende heeft geïnformeerd (‘informed consent’). Het tuchtcollege komt tot dit oordeel, omdat de tandarts slechts summiere notities bij het consult heeft gemaakt en klaagster de Nederlandse taal niet machtig was. Klaagster was in de veronderstelling dat er een gaatje zou worden gevuld en niet dat er een wortelkanaalbehandeling bij haar zou worden verricht. Het was voor klaagster niet duidelijk welke behandeling zij zou ondergaan en of zij hier toestemming voor heeft gegeven.
Het tuchtcollege verklaart de klacht ten aanzien van deze klachtonderdelen gegrond en legt de tandarts een maatregel op in de vorm van een waarschuwing.
Link bijlages
Vragen?
Heeft u vragen over medisch tuchtrecht? Neem dan contact op met Marouschka den Ouden (jurist Medisch Tucht Recht) via denouden@delissenmartens.nl of +31 88 010 51 91.
Nieuwsbrief 'Blik op Medisch Tuchtrecht'
Elke maand brengt Marouschka de spraakmakende nieuwsbrief "Blik op Medisch Tuchtrecht" uit op LinkedIn, waarin zij de meest recente uitspraken van het medisch tuchtcollege onder de loep neemt. Ze wijst op relevante rechtszaken en biedt een verhelderende kijk op de juridische aspecten van de medische wereld. Geïnteresseerd? Meld je dan hier aan: Abonneren op Linkedin nieuwsbrief
